Dưới đây là một số tiêu chí xác định công trình nào cần chống mối. Bạn nên đọc để biết cách chống mối công trình hiệu quả nhé.
Tiêu chí | Số điểm | ||
Nhóm mối gây hại | Nhóm mối gỗ ẩm: 6 điểm | Nhóm mối gỗ khô: 4 điểm | Nhóm mối đất: 2 điểm |
Kết cấu gỗ trong công trình | Có kết cấu chịu lực bằng gỗ: 6 điểm | Có kết cấu bằng gỗ nhưng không phải là các kết cấu chịu lực: 4 điểm | Không có kết cấu bằng gỗ: 2 điểm |
Hiện vật, tài liệu lưu trữ trong công trình | Hiện vật, tài liệu là di tích, tài liệu trong kho lưu trữ, thư viện hoặc các thành phẩm quý hiếm có chứa xen-lu- lô cần được bảo quản lâu dài: 6 điểm | Hiện vật, tài liệu được quy định cần được bảo quản lưu trữ có thời hạn (theo quy định của nhà nước): 4 điểm | Hiện vật, tài liệu thông thường được bảo quản lưu trữ không quy định thời hạn: 2 điểm |
Hệ thống cáp điện, thông tin trong công trình | Hệ thống cáp thông tin và điện ngầm với vỏ cáp bằng chất dẻo tổng hợp: 3 điểm | Hệ thống cáp thông tin và điện nổi với vỏ cáp bằng chất dẻo tổng hợp: 2 điểm | Hệ thống cáp thông tin và điện với vỏ cáp kim loại: 1 điểm |
Đồ nội thất | Đồ nội thất bằng loại gỗ cần được bảo quản (theo TCVN 7958-2017): 3 điểm | Đồ nội thất bằng loại gỗ không cần bảo quản (theo TCVN 7958-2017): 2 điểm | Đồ nội thất không phải bằng gỗ : 1 điểm |
Bảng tiêu chí chấm điểm cho công trình cần chống mối
Các công trình được phân loại thành 4 loại theo thang điểm như sau:
Phân loại công trình nào cần chống mối cần dựa trên mức độ quan trọng và niên hạn sử dụng của công trình:
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng bảng phân loại công trình nào cần chống mối này chỉ là một hướng dẫn khái quát và việc xác định yêu cầu phòng chống mối cho một công trình cụ thể cần phải được đánh giá kỹ lưỡng dựa trên nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm loại công trình, vật liệu sử dụng, điều kiện môi trường xung quanh, và các quy định và tiêu chuẩn kỹ thuật của các cơ quan chức năng.
Mối đất là loài côn trùng có thể gây ra nhiều thiệt hại nhất trong số các loài mối. Chúng xây dựng các đường hầm dày đặc để dẫn tổ của chúng đến nguồn thức ăn và bảo vệ khỏi ảnh hưởng của thời tiết. Mối đất ăn gỗ liên tục, sử dụng bộ hàm có răng cưa để cắn từng mảnh gỗ nhỏ một. Theo thời gian, chúng có thể gây phá hoại nghiêm trọng cấu trúc tòa nhà, đôi khi dẫn đến việc sập hoàn toàn.
Mối đất có kích thước phụ thuộc vào tuổi đời của chúng. Mối thợ khoảng từ một phần tám đến ba phần tám inch, và mối lính có đầu lớn hơn với những chiếc răng hàm đầy uy lực. Màu sắc của mối đất cũng khác nhau theo độ lớn, mối thợ và mối lính có màu sáng như kem và nhợt nhạt, trong khi đầu của mối lính có màu nâu.
Ba loại mối đất chính là mối thợ, mối lính và mối chúa, mỗi loại có những công việc cụ thể trong tổ của chúng và được trang bị riêng những công cụ cần thiết để hoàn thành công việc. Một số con mối có mắt, trong khi một số không.
Khi đàn mối lớn lên, mối chúa đẻ trứng để bổ sung nhân số và tăng kích thước của đàn mối. Sau 3 đến 5 năm, những con mối đất rời khỏi tổ để bắt đầu một đàn mối mới, và trong số ba loài mối, mối chúa là loài duy nhất có thể nhìn thấy được vì chúng phải rời khỏi tổ tối và đường hầm bùn.
Mối gỗ khô là một loài côn trùng thuộc họ Kalotermitidae, khác với mối đất, chúng không sống dưới lòng đất mà sống và kiếm ăn trực tiếp bên trong gỗ mà không cần độ ẩm của đất. Chúng có thể làm hỏng các đồ vật bằng gỗ như vách ngăn, mái hiên, dầm gỗ, tường và đồ nội thất. Chúng thường xây tổ trong các thớ gỗ chưa phân hủy và có độ ẩm thấp, tạo ra các đường hầm và buồng trong gỗ để sinh sống và phát triển.
Khi tìm được một nơi ở thích hợp, một cặp mối gỗ khô sẽ tiến vào đó để xây tổ. Sau khi xây tổ, chúng bịt kín lỗ thông để tránh sự phát hiện.
Trong tổ, mối chúa sẽ đẻ quả trứng đầu tiên và trứng sẽ nở ra thành những con mối lính. Thiệt hại gây ra bởi mối gỗ khô khác với mối đất, chúng đào các đường hầm và buồng trong gỗ, làm cho các vật dụng bằng gỗ trở nên yếu hơn, có thể bị rỗng ruột và sụp đổ sau một thời gian dài.
Do đó, việc phòng chống mối gỗ khô là rất quan trọng để bảo vệ tài sản và tính mạng của con người.
Mối gỗ ẩm là một loài côn trùng thường sống ở những vùng đất ẩm ướt gần nguồn nước hoặc tại những thân gỗ bị ẩm lâu ngày. Chúng là loài gây hại hàng đầu cho các công trình lịch sử, đặc biệt là các công trình được xây dựng hoàn toàn từ gỗ quý. Những loại gỗ này, sau một thời gian dài bị tàn phá và tác động của thời gian, sẽ trở nên mục ruỗng và ẩm ướt, tạo điều kiện thuận lợi cho mối gỗ ẩm xâm nhập và phá hoại từ bên trong.
Việc phát hiện và ngăn chặn sự xâm nhập của mối gỗ ẩm là rất quan trọng để bảo vệ và duy trì các công trình lịch sử quý báu.
Để đảm bảo an toàn cho công trình mới được xây dựng, cũng như bảo vệ công trình cũ khỏi sự tấn công của mối, cần loại bỏ tất cả các tổ mối có sẵn trong nền đất và công trình cũ, cũng như các tổ mối mới hình thành trong quá trình xây dựng nền và móng.
Việc loại bỏ tổ mối cần tuân thủ các quy định về phòng chống mối công trình tại điều 7.1 và 7.2 trong TCVN 8268:2017. Trước khi bắt đầu xây dựng công trình mới trên nền đất mới hoặc nền công trình cũ có mối, cần áp dụng các biện pháp phòng chống mối theo quy định để loại bỏ tất cả các tổ mối có sẵn trong nền đất và công trình cũ. Sau đó, mới tiến hành thi công xây dựng công trình mới để đảm bảo an toàn và tránh bị tấn công của mối trong tương lai.
Một giải pháp phòng chống mối là sử dụng hệ thống lưới thép không gỉ. Hệ thống này tạo ra một lớp ngăn cách để ngăn mối xâm nhập từ nền lên thân công trình và từ thân công trình liền kề xâm nhập vào công trình cần bảo vệ.
Để đảm bảo tính hiệu quả của hệ thống lưới thép, cần sử dụng lưới thép chuyên dụng có độ bền không thấp hơn inox 304. Các sợi thép đan lưới phải có đường kính tối thiểu là 0,16 mm và cỡ lớn tối đa của mắt lưới là 0,72 mm x 0,49 mm. Hệ thống lưới thép không gỉ phải được bố trí trong quá trình xây dựng công trình để tạo ra một tấm ngăn liên tục giữa nền và thân công trình, giữa thân công trình này với thân công trình liền kề. Lưới thép không gỉ có thể được gắn với tấm bê tông mác 200 để tạo thành lớp ngăn cách liên tục.
Ngoài ra, cần lưu ý không để lưới thép không gỉ tiếp xúc với các kim loại có thể gây ăn mòn tĩnh điện. Theo quy định về phòng chống mối công trình, các vị trí được bố trí lưới thép không gỉ bao gồm mặt nền tầng trệt và tầng hầm, đường ống kỹ thuật đi xuyên qua tường và nền, bề mặt tường tiếp giáp với công trình bên cạnh, tiếp giáp chân tường với nền móng.
Một giải pháp phòng chống mối là tạo lớp ngăn cách để ngăn mối xâm nhập từ nền lên thân công trình, từ trong ra ngoài công trình và ngược lại. Cụ thể, các biện pháp xây dựng phòng chống mối như sau:
Trước khi đổ đất cát làm nền, toàn bộ mặt tường móng phải được trát kín bằng một lớp vữa xi măng cát vàng có mác không nhỏ hơn 100 và chiều dày không nhỏ hơn 3cm.
Mặt nền công trình sau khi được đầm chặt phải trát kín bằng một lớp vữa xi măng cát vàng có mác không nhỏ hơn 100 và chiều dày không nhỏ hơn 3cm trước khi lát nền.
Lớp vữa xi măng cát vàng phải được miết chặt để hạn chế kẽ hở giữa mặt nền và thân công trình.
Đối với công trình có yêu cầu phòng chống mối ở mức A, trước khi lát nền phải tăng cường thêm một lớp bê tông đá dăm có mác không nhỏ hơn 200, dày tối thiểu 7cm và trải kín trên lớp vữa xi măng cát vàng ở mặt nền.
Toàn bộ sàn tầng hầm và tường tầng hầm phải được xây dựng lớp cách ly bằng bê tông có mác không nhỏ hơn 200, dày tối thiểu 7cm.
Tại các chân khung cửa bằng gỗ ở tầng trệt, khi chôn xuống nền phải đảm bảo có lớp bê tông có mác không nhỏ hơn 200 bao kín xung quanh và bên dưới chân khung cho tới mặt nền, chiều dày của lớp bê tông không nhỏ hơn 5cm.
Tầng chân cột phải có chiều cao thông thoáng từ mặt nền cứng dạng xi măng cát, gạch lát hoặc bê tông đến mặt dưới của kết cấu sàn không nhỏ hơn 80cm để có thể kiểm tra mọi điểm dưới nền nhà.
Các khe giữa hai đơn nguyên, nếu đổ bê tông tường đôi hoặc cột đôi tại chỗ phải dùng các vật liệu không có chứa xen-lu-lô để chèn (như tấm vữa, chất dẻo tổng hợp v.v…) để tránh tạo thành nơi trú ngụ và đường đi của mối. Trong trường hợp phải dùng ván gỗ để chèn thì phải xử lý theo quy định về phòng chống mối công trình trước khi sử dụng.
Các đường ống kỹ thuật đi xuyên qua mặt nền hoặc tường móng phải được chèn kín xung quanh bằng vữa bê tông có mác không nhỏ hơn 200.
Riêng đường cáp điện, cáp thông tin phải được đặt trong đoạn ống cứng, bên trong đoạn ống cứng đó phải được bịt kín bằng nút nhựa đường (bitum) có độ dày tối thiểu 5cm và mác nằm trong khoảng từ 60 đến 70 theo quy định về phòng chống mối công trình TCVN 7943:2005.
Để bảo quản các kết cấu gỗ và vật liệu chứa xenlulo, cần thực hiện các bước sau:
Để phòng chống mối bằng hàng rào thuốc, có thể thực hiện theo các bước sau:
Lưu ý:
Theo quy định về phòng chống mối công trình:
Hệ thống trạm bả là một trong những biện pháp phòng chống mối hiệu quả. Các trạm bả được đặt ở những vị trí mà mối thường đi qua để xâm nhập vào công trình hoặc đi kiếm thức ăn trong công trình. Hệ thống trạm bả phải được bố trí thành một lớp bên ngoài và một lớp bên trong, với các trạm bả phải có khả năng nhử và diệt được mối.
Các trạm bả phải được đặt cách nhau từ 1 đến 5 mét, tùy vào từng trường hợp cụ thể, và cách tường móng công trình từ 0,3 đến 0,6 mét. Ngoài ra, cần đặt các trạm bả ở những vị trí xung yếu như khe lún, gốc cây thân gỗ và gốc khóm cây cảnh cạnh chân tường, để giảm thiểu nguy cơ mối xâm nhập.
Các trạm bả phải được kiểm tra định kỳ để khôi phục hệ thống trạm bả nếu bị vi phạm hoặc đặt bả nếu có mối xâm nhập. Thời gian giữa các đợt kiểm tra tối đa là không quá 3 tháng. Khi xây dựng lớp trạm bả bên trong công trình, cần hạn chế lắp đặt trạm bả ở các vị trí ảnh hưởng đến mỹ quan công trình.
Có hai cách sử dụng hệ thống trạm bả để phòng chống mối là sử dụng trạm nhử, định kỳ kiểm tra và đặt bả mối khi phát hiện thấy mối khai thác mồi nhử, hoặc sử dụng trạm bả có sẵn thức ăn và bả, mối sẽ khai thác bả khi xâm nhập và khai thác thức ăn trong trạm bả.
Hãy liên hệ ngay với chúng tôi khi bạn có nhu cầu chống mối công trình. Chúng tôi cam đoan tiến hành theo đúng tiêu chuẩn chống mối công trình đã được quy định.
Hy vọng với những thông tin mà PCS vừa chia sẻ sẽ giúp bạn hiểu thêm về công trình nào cần chống mối. Từ đó biết cách lựa chọn biện pháp chống mối công trình phù hợp và hiệu quả.